چهارشنبه ۱۷ تیر ۹۴
مهدی نوفرستی
حکمت و سرّ نهفته در قرآن به سر گرفتن و توسل جستن به حضرات معصومین علیهمالسلام در شب قدر چیست؟
تبیان- گفتهاند رمضان، سیّد ماههای سال است و شبهای قدر، سیّد اوقات ماه رمضان. قافله رمضان اینک رسیده است به منزلگاه شبهای قدر. شبهایی که هدیه خدای رحمان است به امت مرحومه پیامبر رحمت(ص).
شب قدر بیست و یکم از نیمه گذشته است. شبستان مسجد، موج میزند از فوج جمعیتی انبوه از مردمان خداجو و شبزندهدار، که غرق در اشک و آه، پیوسته و یکریز نام خدا را بر لب زمزمه میکنند. با هر فراز از هزار نام نامی خداوند در جوشن کبیر، جمعیت یکصدا زبان مترنم میکنند به ترجیعبند شریف" سبحانک یا لا اله الا انت، الغوث الغوث، خلصنی من النار یا رب" و اوج استغاثه خلق به خالق در زیباترین لحظههای این شب رقم میخورد.
روحانی مسجد که ساعتی است دلها را به ضیافت معارف زلال قرآن و عترت(علیهمالسلام) برده است، پیش از مراسم قرآن به سر، پرده از سِرّ این آئین نیکو میگشاید.
میگوید: هر حُکمی از احکام شریعت و هر رهنمودی از اولیای دین، در پس و پنهان خود، سرّ و حکمتی نهفته دارد. که وقتی پرده از این اسرار گشوده میشود، عمل بدانها را شوقانگیز میکند و لذتبخش. یکی از این رهنمودهای دینی، آئین پسندیده "قرآن به سر نهادن" و توسل به ذوات نورانی حضرات معصومین(علیهم السلام) است که در اغلب کتابهای ادعیه و مناجات مورد تاکید بزرگان دین بوده و هست.
قرآن به سر گرفتن در شبهای قدر و در همان حال، خدا و خاندان وحی(علیهم السلام) را بدان سوگند دادن، البته بیحکمت و راز نیست.
آنگاه با یکی دو مقدمه، حکمت این کار را چنین تشریح میکند:
یک. شب قدر، که مهبط وحی است به فرموده قرآن، پدیدهای است مستمر که هر سال با نزول اجلال ملائک بر زمین تکرار میشود. قرآن کریم در سوره قدر، با فعل مضارع "تَنَزَّلُ" که دلالت میکند بر دوام و استمرار، بدین نکته اشارت فرموده است.
کسی که این شب را درک میکند ره صد ساله را به یک شب میپیماید. درک یک شب، رتبه آدمی را به اندازه یک عمر 83 ساله بندگی بلکه بیشتر، بالا میبرد و این رتبت و مرتبت تا سال بعد برای آدمی باقی خواهد ماند مشروط به اینکه بشر دامن را به گناه نیالاید و رتبه بندگیاش را تنزل ندهد.
دو. شب قدر شب ولی الله است و خداوند اصل این ضیافت را برای ولیّاش برپا کرده است تا ملائک بر او وارد شوند و ریز و درشت سرنوشت آدمیان و عالمیان را با او در میان نهند. ما نیز به یمن حضور او و از طفیل وجود حضرتش، ریزهخور این خوان گستردهایم. رزق خاص این سفره، البته نصیب کسانی میشود که دست توسل به دامن اهلبیت (علیهمالسلام) دراز کرده باشند. چرا که آنها باب رزق الهیاند که فرمود: و بِیُمنِه رُزِقَ الوَری و بِوجودهِ ثَبَتَتِ الارضُ و السَّماء.(دعای عدیله). از برکت وجود ذیجود امام زمان(عج) است که نه فقط خلایق که مخلوقات روزی میخورند.
و نیز فرمود: مَنْ أَرَادَ اللَّهَ بَدَأَ بِکُمْ ... وَ وَ مَنْ قَصَدَهُ تَوَجَّهَ بِکُم (زیارت جامعه کبیره).
نتیجه اینکه بیدار بودن در شب قدر شرط لازم است و شرط کافی، ورود از باب الله است. توجه ویژه ما به ولیّ خدا در فردا و فرداهای شب قدر، شاهد بر درک شب قدر و رفعت مقام بندگی ماست.
اهل بیت(علیهم السلام) عدل قرآن و بالاتر از شب قدر
در پاره ای از نصوص دینی آمده است که هر کس حقیقت مقام حضرت زهرا(س) را درک کند، شب قدر را درک کرده است.( تفسیر فرات کوفی ص 581). این روایت اگر چه مرسله است و از حیث سندی مخدوش، اما باز بازگوکننده حقیقت مقام حضرت زهرا(س) نیست چرا که دخت پیامبر(ص) مطابق با متون روایی، از اصحاب کساء، عصمت کبرای خداوند و یکی از ثقلین است که عدل قرآن شناخته میشود. پس باید بالاتر از شب قدر باشد نه همتای آن، چرا که شب قدر، برکتش را وامدار نزول قرآن است و اگر اهل بیت(ع) عدل قرآنند، پس همان حکمی را دارند که قرآن دارد.